Πίσω

ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ  ΚΑΙ  ΠΟΙΟΤΙΚΗ  ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΟΝΤΩΝ  (Cl , Br, I )

Χρυσάνθη Ορλανδάτου, συνεργάτης Α'  Ε.Κ.Φ.Ε. ΠΕΙΡΑΙΑ, Χημικός  Σπύρος Πάγκαλος υπεύθυνος Α'  Ε.Κ.Φ.Ε. ΠΕΙΡΑΙΑ, Χημικός

 ΣΧΕΔΙΟ  ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σκοπός:

1.      Η εξοικείωση των μαθητών με την έννοια και την διαδικασία  της πραγματοποίησης μιας χημικής αντίδρασης .

2.      Η κατανόηση  του ρόλου της παρατήρησης  στο πείραμα για την εξαγωγή των κατάλληλων συμπερασμάτων .

Στόχοι:

1.      Να αναγνωρίζουν οι μαθητές  τις αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης.

2.      Να αναγνωρίζουν οι μαθητές  ότι οι αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης  γίνονται σε υδατικά διαλύματα

3.      Να εξοικειωθούν με την παρατήρηση ιζημάτων και την διαδικασία της ταυτοποίησης  ορισμένων ιόντων.

4.      Να  αναλύουν οι μαθητές  ποιοτικά ορισμένα  ιόντα.

Διδακτική προσέγγιση:

Πειραματική διαδικασία, αξιολόγηση με την βοήθεια άγνωστου διαλύματος και φύλλου εργασίας.

Μέσα διδασκαλίας, υλικά:

Α. Για κάθε ομάδα μαθητών

4 δοκιμαστικοί σωλήνες με το στήριγμά τους

Ογκομετρικός κύλινδρος των 10 ml

Υδροβολέας

Σταγονόμετρο

6 μικρές αυτοκόλλητες  ετικέτες για σήμανση των δοκιμαστικών σωλήνων.

Β. Για την παρασκευή διαλυμάτων από τον καθηγητή/ τρια

Ζυγός  ακριβείας

Ύαλος ωρολογίου

Ράβδος ανάδευσης

Ογκομετρική  φιάλη  1 L

Γυάλινο χωνί

Πλαστικά σταγονομετρικά φιαλίδια  όγκου 100 ml

Σκοτεινόχρωμο φιαλίδιο όγκου 1L

Διαλύματα  όγκου  100 ml το καθένα:

    Παρασκευάζονται κατάλληλες ποσότητες  των απαιτούμενων διαλυμάτων ώστε κάθε ομάδα να έχει τα δικά της αντιδραστήρια.

    Τα  διαλύματα φυλάσσονται  σε πλαστικά  σταγονομετρικά φιαλίδια  χωρητικότητας 100 ml, εκτός από το διάλυμα  AgNO₃  που φυλάσσεται σε σκοτεινόχρωμο φιαλίδιο, ανάλογου  όγκου, γιατί  είναι φωτοπαθές. Λίγο πριν την έναρξη του μαθήματος το διάλυμα  AgNO₃  διαμοιράζεται και αυτό σε σταγονομετρικά φιαλίδια

Συνοπτική περιγραφή μαθήματος

1.      Ανάκληση θεωρητικών γνώσεων.

2.      Σύντομη περιγραφή  της πειραματικής διαδικασίας.

3.      Επισημάνσεις  που αφορούν την χρήση  των διαλυμάτων AgNO₃ και  πυκνής ΝΗ₃ 

4.      Αξιολόγηση.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

Α. ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΧΗΜΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

1.      4 δοκιμαστικοί σωλήνες για κάθε ομάδα με το στήριγμά τους

2.      Σταγονόμετρο

3.      4 μικρές αυτοκόλλητες  ετικέτες για σήμανση των δοκιμαστικών σωλήνων.

4.      Πλαστικά σταγονομετρικά φιαλίδια  όγκου 100 ml με τα παρακάτω διαλύματα:

NaCl 0,1 M 

KI 0,1 M

KBr 0,1 M

ΝΗ₃ 1 Μ

1.                  Σκοτεινόχρωμο φιαλίδιο όγκου 100 ml με διάλυμα AgNO₃  0,1 M  (Να φυλάσσεται σε σκοτεινόχρωμη φιάλη και να χρησιμοποιείται  με προσοχή γιατί αφήνει κηλίδες στο δέρμα και τα ρούχα)

Β. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

1.      Με το σταγονομετρικό φιαλίδιο  προσθέτουμε 20 σταγόνες (ή 1 ml) από το διάλυμα  NaCl   0,1 M    και το εισάγουμε στον 1o δοκιμαστικό σωλήνα. Κολλάμε  μια ετικέτα στο σωλήνα με την ένδειξη  «διαλ. NaCl».

2.      Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία για να εισάγουμε 20 σταγόνες (ή 1 ml) KBr  0,1 M  στον 2^Ο  δοκιμαστικό σωλήνα  Κολλάμε  μια ετικέτα στο σωλήνα με την ένδειξη  «διαλ  KBr ».

3.      Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία για να εισάγουμε 20 σταγόνες (ή 1 ml) KΙ  0,1 M  στον 3^Ο  δοκιμαστικό σωλήνα . Κολλάμε  από μια ετικέτα στο σωλήνα με την ένδειξη  «διαλ. KΙ».

4.      Στον κάθε δοκιμαστικό σωλήνα προσθέτουμε 5 σταγόνες  AgNO₃. Συμπληρώνουμε τις παρατηρήσεις  μας στο φύλλο εργασίας.

5.      Και στους τρεις σωλήνες  προσθέτουμε 10 σταγόνες  ΝΗ₃ 1Μ. Συμπληρώνουμε τις παρατηρήσεις  μας στο φύλλο εργασίας.

6.      Από τον / την καθηγητή/τρια παραλαμβάνεται 1 ml άγνωστο διάλυμα. Με κατάλληλη επεξεργασία προσδιορίστε ποια ουσία  (NaCl, KBr, KΙ) περιέχεται στο διάλυμα. Συμπληρώστε το φύλλο εργασίας.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

  Πίσω